25.04.2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin 14/B maddesinin 1’nci fıkrasında “Bakanlık, iş ekipmanlarının periyodik kontrol raporları ve periyodik kontrol kriterleriyle ilgili asgari şartları belirleyen norm, belge ve tutanak hazırlamaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Bu norm, belge ve tutanaklar; ilgili tarafların da görüşü alınarak İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı tarafından hazırlanır ve İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün onayı ile yayımlanır.” hükmü yer almaktadır.
Bu kapsamda aşağıda tanımlanan durumlar ile bu durumlarda uygulanacak usul şu şekilde belirlenmiştir.
1. Kiralanan Seyyar İş Ekipmanları
Kiralanan seyyar iş ekipmanlarının sözleşme süreçleri iş ekipmanını kiraya veren tarafından mı yoksa kiralık olarak kullanan tarafından mı yapılmalıdır?
Uygulanacak usul
İş ekipmanları ile ilgili İSG-KÂTİP üzerinden yapılacak sözleşmelerde yer alan iş yeri ünvanı ve adresi ile periyodik kontrol raporunda bulunan iş yeri ünvan ve adresinin aynı olması esastır. Bununla beraber, kiralama yapan işletmeler tarafından iş yerlerine kiralanan seyyar iş ekipmanları için kiralama firması ile periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi arasında İSG-KÂTİP üzerinden sözleşme yapılması halinde İSG-KÂTİP üzerinden yapılan sözleşme, periyodik kontrol raporuyla birlikte İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “Madde 7 (2) Kurulum ve montaj şartlarına tabi olmayan seyyar iş ekipmanları işletme dışında kullanıldığında, yapılan son periyodik kontrol ile ilgili rapor da ekipmanla birlikte bulundurulur.” hükmü gereğince kiralama yapan iş yerlerine teslim edilmeli ve iş ekipmanında bulundurulmalıdır. Periyodik kontrol hizmetinin kiralama firmasının adresi haricinde kiralama yapan iş yerlerinde gerçekleşmesi durumunda İSG-KÂTİP üzerinden yapılacak sözleşmelerde yer alan iş yeri ünvanı ve adresi ile periyodik kontrol raporunda bulunan iş yeri ünvan ve adresinin aynı olması esası açısından kiralama yapan iş yeri üzerinden sözleşme yapılmalı ve kiralama yapan iş yeri ünvan ve adresine rapor düzenlenmelidir.
2. Plaza Yönetimleri
Plaza yönetimlerinde ortak alanlardaki iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri (tesisat, yürüyen merdiven gibi) ile ilgili sözleşme süreci nasıl işletilmelidir?
A. Plaza yönetiminin tüzel kişiliği var ama hiç çalışanı yok.
Plaza yönetiminin ticari bir şirketi var ancak binanın yönetimi/işletimi bir tesis yönetim firmasından yapılmaktadır. Güvenlik ve temizlik işleri ise farklı taşeronlar aracılığıyla yapılmaktadır. Bu tesis yönetim firmasının veya diğer firmaların hiçbirinin binada SGK sicil numarası olan iş yeri bulunmamaktadır. Tesis yönetim firmasının merkezi farklı bir ildedir. Faturaları plaza yönetiminin ticari şirketi ödemektedir. Plaza yönetiminin o adreste herhangi bir SGK sicil numarası olan iş yeri bulunmaması sebebiyle 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında değerlendirilip sözleşme yapmadan periyodik kontrol faaliyeti yapılabilir mi?
Uygulanacak usul
Periyodik kontrol raporunda yer alan ünvan ve SGK sicil numarası ile sözleşmedeki ünvan ve SGK sicil numarasının aynı olması esastır. Bu esası sağlamak amacıyla ilgili ortak alan sorumlusu şirketin iş ekipmanının bulunduğu adreste rapor ve sözleşme şartını yerine getirebilmek amacıyla, adrese yönelik SGK sicil numaralı iş yeri kaydı oluşturulması sağlanmalıdır.
B. Plaza yönetiminin tüzel kişiliği var ve çalışanı da var.
Yangın ve havalandırma tesisatı gibi ortak kullanılan iş ekipmanlarının periyodik kontrollerine yönelik sözleşmelerde kattaki her firma tarafından ayrı ayrı sözleşmesinin yapılmasına gerek var mı? Ortak alanın sahibi/ yöneticisi tarafından bu nitelikteki iş ekipmanları için tek bir sözleşme yapılması yeterli olur mu?
Uygulanacak usul
Ortak alanlardaki iş ekipmanlarının sorumluluğu ilgili plazanın yönetiminde olup, bu nitelikteki iş ekipmanları için periyodik kontrol ve sözleşmelerinin sadece ortak alanın sahibi/ yöneticisi tarafından tek bir sözleşme ile yapılması yeterlidir.
3. Alışveriş Merkezi (AVM) Yönetimleri
AVM yönetimi bir şirket ve bu şirketin herhangi bir sigortalı çalışanı yok ve güvenlik, temizlik gibi operasyonlarını taşere etmiş durumda. AVM yönetimi tüm süreçlerini taşeron firmalara devrettiği için AVM’nin bulunduğu fiziki alanda AVM yönetim şirketinin bir sicilinin olmaması sebebiyle çalışanı olmadığı görülmektedir. Bu durumda ortak alanda yer alan yürüyen merdiven gibi iş ekipmanlarının sözleşme süreçleri nasıl gerçekleştirilmelidir?
Uygulanacak usul
İlgili ortak alan sorumlusu şirketin iş ekipmanının bulunduğu adreste rapor ve sözleşme şartını yerine getirebilmesi amacıyla, adrese yönelik SGK sicil numaralı iş yeri kaydı oluşturulması sağlanmalıdır.
4. Toplu konut yönetimleri
Toplu konut yönetimi yapan şirketler bulunmaktadır. Toplu konutlarda elektrik tesisatı, yıldırımdan korunma tesisatı, yangın tesisatı, havalandırma tesisatı, ısıtma/buhar kazanı vb. iş ekipmanı periyodik kontrolleri için sözleşme süreçleri nasıl gerçekleştirilmelidir?
Uygulanacak usul
İlgili alanın yönetimi tarafından, iş ekipmanının bulunduğu adreste rapor ve sözleşme şartını yerine getirebilmesi amacıyla, adrese yönelik SGK sicil numaralı iş yeri kaydı oluşturulması sağlanmalıdır.
5. Rüzgâr türbinleri
Rüzgâr türbinleri farklı coğrafi konumlarda bulunmakta olup bu türbinlerin herhangi bir SGK sicil numarası yoktur. Statüsü itibarıyla adres kayıt sistemine tabi olacak şekilde bir adresleri de yoktur. Bu durumda bu türbinlerde yer alan iş ekipmanlarının periyodik kontrollerine yönelik sözleşme işlemleri nasıl gerçekleştirilmelidir?
Uygulanacak usul
Rüzgâr türbinlerinde yer alan iş ekipmanlarının tamamı periyodik kontroller açısından sözleşme şartından muaftır.
6. Aynı adreste birden fazla iş yerinin bulunması
Aynı fiziki alan içerisinde farklı ünvanlarda 2 veya 3 SGK sicil numarası olan iş yerinin bulunması halinde iş ekipmanı ortak kullanılıyorsa (örneğin endüstriyel raf ve köprülü kren) her bir SGK sicil numarası için ayrı olacak şekilde periyodik kontrol raporu ve sözleşmesi yapılması gerekmekte midir?
Uygulanacak usul
Adresi aynı olan ve iş ekipmanına ait etiket bilgilerinin periyodik kontrol raporuyla doğrulanabildiği durumlarda aynı fiziki alandaki tek bir ünvan ile sözleşme yapılması yeterli olup bu durum iş yerlerinin onaylı defterlerinde belirtilmelidir.
