Yalıtkanlık ölçümünden bahsetmeden önce yalıtkanlık direncinin ne olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Yalıtkanlık direncinde elektrikli aletler akım merkezine uzak olsalar da aralarında iletkenliği sağlayan teller bulunmaktadır. Bazı durumlarda bu tellerden geçen akımlar farklı bir yöne doğru kaymaktadır. Bu nedenle akımın yön değiştirmemesi ve istediğimiz yönlere ulaşması için tellere yalıtım uygulanmalıdır.
Bu akımın yalıtkanlara rağmen göstermiş olduğu direnç ve sapmalarına yalıtkanlık direnci adı verilmektedir. Yalıtkanlık kullanılan maddenin yapısına ve yoğunluğuna göre farklılık göstermektedir. Ayrıca ortamda bulunan kimyevi maddelerin türü ve ortamda bulunan nem miktarı da yalıtkanlığı etkilemektedir.
Yalıtkanlık Ölçümü Nedir?
Elektrikli aletlerde yalıtkanlığın ölçülme durumuna yalıtkanlık ölçümü adı verilmektedir. Yalıtkanlık direnci iki şekilde ölçülmektedir. Bunlardan birincisi iletkenlerin toprakla yalıtımı diğeri ise iletkenlerin birbirleri ile olan yalıtımı şeklindedir. İletkenin toprak ile yalıtımı ölçülürken ölçme aletindeki kablonun bir ucunun toprağa diğer bir ucu ise makineye bağlanması gerekmektedir. İkinci tür ölçme durumda ise ölçme aletinin kablosunun makinenin iki iletkenine bağlanması ile gerçekleştirilmektedir. Yalıtkanlık ölçümü sırasında dikkat edilmesi gereken önemli hususlar bulunmaktadır.
Aksi taktirde ölçümü yapacak olan kişi akıma yakalanarak hayatını bile kaybedilmektedir. Yalıtkanlık ölçümü ciddi bir iş olmakla birlikte muhakkak uzmanları tarafından yapılması gerekmektedir. Yalıtkanlık ölçümü sırasında linye hattına bağlı olan sigortalar kapalı durumda olmalıdır. Ayrıca bütün alıcı ve devreler devre dışı bırakılmalıdır. Son olarak almaçların tamamının devreden çıkarılması gerekmektedir.
Yalıtkanlık Ölçümü Nasıl Yapılmalıdır?
Yalıtkanlık ölçümü için öncelikli olarak ölçüm aletinin kurulması gerekmektedir. İki tür ölçüm olduğundan dolayı toprakla yalıtımın mı ya da iletkenlerin yalıtımı mı ölçüleceği belirlenmelidir.
Bundan sonraki adım kabloları iki tür ölçüm için doğru şekilde yerleştirmektir. Tüm bunlar tamamlandıktan sonra makine ya da techizat anahtardan kapatılarak akım gelmemesin sağlanması gerekmektedir.
Gerekli bağlantılar yapıldıktan sonra ölçüm değeri cihaz üzerinde görünecektir. Ölçülen değerin gereken değerden küçük olaması durumda yalıtıkanlığın iyi olamadığı sonucuna varılmaktadır. Yalıtkanlık değeri şebeke geriliminin bin katından küçük olmak zorundadır. Yalıtkanlık ölçümü tesisatın sağlıklı çalışabilmesi için oldukça önemlidir. Ayrıca belirli periyodlarla yapılması gerekmektedir.
Yalıtkanlık Ölçümünde Kullanılan Ölçüm Cihazları Nelerdir?
Yalıtkanlık ölçümü için kullanılan cihazlara megaohmetre adı verilmektedir. Megaohmetreler gerilim üreten kaynaklar olarak bilinmektedir. Ayrıca ölçümü gerçekleştiren ayrı bir bölümleri bulunmaktadır. Megaohmetrelerde akım üreten kısım manuel yani el ile çalıştırılabilmektedir. Ayrıca bu kısımları elektrik ile çalışanları da bulunmaktadır.
Ölçme yapan kısımda ise iki tür bobin bulunmaktadır. Bunlar akım ve gerilim bobini adını almaktadır. Bunun yanında megaohmetreler iki çeşit olabilmektedir. Bunlar mıknatıs göstergeye sahip ya da çapraz bobinli megaohmetreler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İki türde genel yapı olarak aynı özelliklere sahipken ölçüm yapan kısımları birbirinden farklı olarak yapılandırılmıştır.
Kısaca Yalıtkanlık ölçümü yalıtkanlık direncinin bazı makineler ile ölçülmesi durumudur. Bazı kural ve yönetmeliklere bağlı olarak yapılması gerekmektedir. Ayrıca bu işin uzmanları tarafından yapılmalıdır. Yalıtkanlık direncini ölçen birçok firma bulunmaktadır.